Theo Chỉ thị 20 ngày 12/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Hà Nội thực hiện lộ trình cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực vành đai 1 từ 1/7/2026. Mục tiêu tiến tới xây dựng vùng phát thải thấp (LEZ) toàn thành phố vào năm 2030.
Từ 1/1/2028, ôtô cá nhân chạy xăng dầu cũng bị hạn chế trong vành đai 1 và 2, mở rộng đến vành đai 3 từ năm 2030. Trong quý III/2025, Hà Nội sẽ công bố đề án vùng phát thải thấp, đồng thời phát triển hệ thống giao thông công cộng, mở rộng mạng lưới xe buýt điện, tàu điện, trạm sạc và dịch vụ cho phương tiện năng lượng sạch.
Thành phố cũng sẽ hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe sạch; tăng lệ phí trước bạ, đăng ký và giá giữ xe đối với phương tiện sử dụng xăng dầu trong nội đô. Từ quý IV/2025, thí điểm cấm đồ nhựa dùng một lần tại các nhà hàng, khách sạn trong vành đai 1.
Trước đó, HĐND TP đã thông qua Nghị quyết vùng phát thải thấp có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Từ năm 2025-2030, Hà Nội sẽ thí điểm vùng LEZ tại quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, sau đó mở rộng. Từ năm 2031, việc áp dụng sẽ trở thành bắt buộc tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm cao.
Tăng cường kiểm soát, xử lý triệt để ô nhiễm
Chỉ thị đặt mục tiêu xử lý dứt điểm các điểm ô nhiễm kéo dài, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu địa phương và cơ quan liên quan. Bộ Công an được giao điều tra, xử lý nghiêm các vi phạm môi trường, đặc biệt các hành vi lợi dụng chức vụ, thiếu trách nhiệm gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự.
Các bộ, ngành cần khẩn trương đề xuất sửa đổi văn bản pháp luật, chính sách nhằm tháo gỡ vướng mắc, xử lý ô nhiễm ở đô thị, làng nghề, lưu vực sông. Đặc biệt, cần điều chỉnh Nghị định xử phạt vi phạm môi trường theo hướng tăng mức phạt, mở rộng thẩm quyền, bổ sung các biện pháp cưỡng chế như cắt điện, nước, hạ xếp hạng tín dụng,… với cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng. Các nội dung này phải hoàn tất trong năm 2025.
Hoàn thiện hệ thống quan trắc và dữ liệu môi trường
Chính phủ yêu cầu sớm xây dựng hệ thống quan trắc môi trường tự động tại các khu công nghiệp, cụm sản xuất, khu dân cư phát thải lớn. Dữ liệu phải kết nối với cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia và đồng bộ với Trung tâm dữ liệu quốc gia. Danh sách các cơ sở lắp hoặc chưa lắp thiết bị sẽ được công khai.
Bộ Tài chính được giao nghiên cứu thu phí bảo vệ môi trường với khí thải từ phương tiện giao thông, đồng thời đề xuất chính sách ưu đãi cho nhà đầu tư vào công nghệ xử lý rác thải, giao thông xanh và năng lượng sạch.
Cuối cùng, các địa phương được yêu cầu thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giám sát, cảnh báo ô nhiễm; mở rộng mô hình hợp tác công tư (PPP) để đầu tư hạ tầng kỹ thuật cho môi trường và giao thông công cộng không phát thải.
***Nguồn thông tin tham khảo: Báo Vn Epress
